Մուսալեռցի - Այնճարցի Եկեղեցական Դէմքեր
Վերապատուելի Տիգրան Անդրէասեան (1888-1962)
Ծնած է Մուսա Լերան Եօղուն Օլուք գիւղը: Նախնական կրթութիւնը ստացած է գիւղին մէջ, որմէ ետք ղրկուած է Այնթապի Գոլէճը՝ զոր աւարտած է 1911- ին: Աւարտած է նաեւ Մարաշի Աստուածաբանական Ճեմարանը 1914 -ին: Նոյն տարին կը մեկնի Զէյթուն՝ որպէս հայ Աւետարանական Եկեղեցուոյ Պատուելի:
Տարագրութեան առաջին ամիսներուն կը վերադառնայ իր ծննդավայրը՝ ականատես ըլլալով ճամբու ընթացքին Թրքական վայրագութիւններուն: Կարեւոր դերակատարութիւն կ՛ունենայ ժողովուրդը համոզելու որպէսզի չբռնէ գաղթի ճամբան: Կը մասնակցի Մուսա Լերան հերոսամարտին: Կ՛ընտրուի հերոսամարտի կեդրոնական մարմնի ատենապետ եւ ձեռնհասօրէն կը վարէ այս պաշտօնը ամբողջ հերոսամարտի ընթացքին:
Պատերազմէն ետք, 1919-ին երբ Մուսալեռցիք Փոր Սաիտէն կը վերադառնան տուն, Պատուելի Անդրէասեան կը շարունակէ իր հովուական ծառայութիւնները Սուրիոյ եկեղեցիներուն մէջ՝ Քեսապ եւ Հալէպ մինչեւ 1957: 1957-ին կը փոխադրուի Պէյրութ ուր կը մահանայ 1962 -ին: 2000 -ին Վեր. Անդրէասեանի աճիւնները կը փոխդրուին Այնճար՝ իր հարազատ ժողովուրդի ծոցին մէջ (Այնճարի հայ Աւետարանական Եկեղեցուոյ կողքին):
Վեր. Անդրէասեան հրատարակած է «Զէյթունի Տարագրութիւնը եւ Սուէտիոյ Ապստամբութիւնը», «Քրիստոնէականը» եւ «Սուէտիոյ Բարբառը կամ Քիստինըքի Լեզուն» (1967 Երեւան) հատորները:
Վեր. Անդրէասեան վարած է բազմաթիւ պաշտօններ եւ իր ետին ձգած է տիպար ազգասէրի եւ ամբասիր հոգեւորականի տիպարը:
Հայր Թովմաս Քաջազն (Գալենտէրեան)
Գերապայծառ Վարդան Աշգարեան (1937-2012)
Ծնած է 1937-ին Անտիոքի Հարպիէի արուարձանը:
Նախնական կրթութիւնը ստացած է Դամասկոսի Մէզզէի ֆրանսական վարժարանին , իսկ երկրորդական ուսումը Մխիթարեան վարժարանին մէջ Վիեննա:
Իմաստասիրական եւ Աստուածաբանական բարձրագոյն ուսումը աւարտելէ ետք, Վիեննայի պետական համալսարանին մէջ հետեւած է արեւելեան լեզուներու եւ գրականութեան ճիւղերուն: Մասնագիտութիւնն է արդի գրականութիւնը:
Քահանայ օծուած է 22 յունուար 1961-ին , եւ մինչեւ 1964 վարած է Գահիրէի Հելիոպոլսոյ Մխիթարեան վարժարանի փոխտնօրէնի պաշտօնը:
Գրչանունն է Վարդան Զօրենց:
Հրատարակած գիրքերն են՝
- Քնար Մայրական
- Հայրենաշունչ
- Բուռ Մը Բանաստեղծ Մտաւորականներ
- Կեանքը Երգ
- Միայն Մէկ Ժամ
- Հինը Որ Նոր Պիտի Ըլլայ
- Կինը
- Որովհետեւ Տեղ Չկար
- Բռունցքի Նման
- Պահանջելու Պէս Խնդրանք Իբրեւ
Վարուժան Արք. Հերկելեան
Ծնած է 1946-ին Այնճար՝ աւազանի անունով Պօղոս: Նախնական կրթութիւնը ստացած է ծննդավայրին մէջ որմէ ետք յաճախած է Կիլիկիոյ Կաթողիկոսութեան դպրեվանքը զայն աւարտելով 1967-ին: Ծառայած է որպէս ուսուցիչ եւ տնօրէն Այնճարի, Զահլէի եւ Թռչնոց Բոյնի մէջ: Որպէս հոգեւորական իր ծառայութիւնները տարածուած են Լիբանանի, Կիպրոսի եւ Յունաստանի մէջ: 1997-ին կը նշանակուի Կիպրոսի Հայոց Թեմի Կաթողիկոսական փոխանորդ: 2003-ին կ՛ստանայ Արքեպիսկոպոսի կոչում:
1997-էն ի վեր կը հրատարակէ Կիպրոսի Առաջնորդարանի «Գեղարդ» լրատուն: Սփիւռքահայ մամուլին մէջ հանդէս եկած է բազմաթիւ յօդուածներով՝ ազգային-կրթական եւ մշակութային թեմաներով: Ցարդ հրատարակած է հինգ հատորներ.-
-
«Հայաստանեայց Եկեղեցին Կիպրոսի Մէջ» (2003)
-
«Ատանայի Վկաները եւ Ս. Ստեփանոս Վկայարանը – 1909» (2010)
-
«Թղթակցութիւն Սահակ Բ. Կաթողիկոսի եւ Պետրոս արք. Սարաճեանի» (2010)
-
«Կիպրոսի Թեմի Հովուական Կարգը եւ Թեմական Կազմաւորումը» (2011)
-
«Տարագրութիւն, Որբեր, Մելգոնեան Հաստատութիւն» (2011)
Աբբահայր Պօղոս Գուճանեան
Վերապատուելի Մովսէս Ճանպազեան (1946-2000)
Վեր. Մովսէս Ճամպազեան իր ամբողջ կեանքի ընթացքին, մանաւանդ վերջին 15 տարիներուն, ակնառու ներդրում ունեցած է հայ ժողովուրդի ընդհանուր վերելքի եւ հոգեւոր վերազարթօնքի մարզերուն մէջ: Վեր. Ճանպազեան իր անխոնջ ծառայութեամբ ճանչցուած էր ժողովրդական եւ պետական շրջանակներու մէջ՝ իբրեւ նուիրեալ հայ, քրիստոնեայ եւ եկեղեցական առաջնորդ:
Հայր Յարութիւն Ծյրգ. Վրդ. Պզտիկեան
Ծնած է Պէյրութ Մուսալեռցի ընտանիքի մէջ: Նախնական կրթութիւնը ստացած է ծննդավայրին մէջ իսկ երկրորդական եւ համալսարանական ուսումը Վենետիկի, Հռոմի եւ Փարիզի համալսարաններուն մէջ: Վկայուած է որպէս Աստուածաբան, Փիլիսոփայութեան եւ արուեստի պատմութեան դոկտոր: Մաս կը կազմէ Մխիթարեան ուխտին ծայրագոյն վարդապետ աստիճանով: Ծառայած է Եւրոպայի, Միջին Արեւելքի եւ Ամերիկայի հայկական գաղթօճախներուն մէջ:
