Մուսալեռ

Մուսա Լեռ

«Սուէտիայի Բարբառը»

Հայկական ՍՍՀ Գիտութիւններու Ակադեմիա

Հեղինակ՝ Վերապատուելի Տիգրան Անդրէասեան

1967 Երեւան, 391 Էջ

Լեզուաբանական Ուսումնասիրութիւն Մուսա Լերան ժողովուրդի բարբառին նուիրուած:

«Մուսա Լերան Ազգագրութիւնը»

Հայաստանի Հանրապետութեան Գիտութիւններու Ազգային Ակադեմիա

Հեղինակ՝ Գրիգոր Կիւզալեան (Գեղունի)

2001 Երեւան, 280 Էջ

Մուսա Լերան ժողովուրդի կենցաղին, աւանդութիւններուն, հաւատալիքներուն, տօներուն եւ արհեստներուն նուիրուած ուսումնասիրութիւն:

«Յիշատակարան Մուսա Լերան Բարբառի»

Հեղինակ՝ Թովմաս Հապէշեան (Բանահաւաք)

1993 Այնճար, 152 Էջ

Մուսա Լերան բարբառով ներկայացուած՝ հեքիաթներ, առակներ, մտորումներ, խրատներ եւ կարեւոր ժողովրդային դէմքեր՝ հայերէն թարգմանութիւններով:

Յուշամատեան Մուսա Լերան

Հրատարակութիւն Ճեպէլ Մուսայի Հայրենակցական Միութեան

Հեղինակներ՝ Մարտիրոս Գուշագճեան եւ Պօղոս Մատուռեան

1970 Պէյրութ, 877 Էջ

Մուսա Լերան ժողովուրդի պատմութեան, ազգագրութեան, հերոսամարտին եւ ականաւոր դէմքերուն ու գրողներուն նուիրուած յուշամատեան:

Ալեակներ եւ Խլեակներ

Հեղինակ՝ Տոքթ. Մ. Սալբի

1919 Աղեքսանդրիա, 271 էջ

Մուսալեռցիներու Փոր Սայիտի գաղթակայանին նուիրուած տարեգիրք: Կը ներկայացուի վրանաքաղաքի կեանքի տարբեր երեսները:

«Զէյթունի Տարագրութիւնը եւ Սուէտիոյ Ապստամբութիւնը»

Հեղինակ՝ Վերապատուելի Տիգրան Անդրէասեան

1935 Հալէպ, 118 Էջ

Յուշագրութիւն Մուսա Լերան Հերոսամարտին Նուիրուած՝ որպէս ականատեսի եւ կազմակերպողի: (Հեղինակը Մուսա Լերան Հերոսամարտի կեդրոնական մարմնի ատենապետը եղած է եւ հերոսամարտի գլխաւոր ղեկավարներէն:)

«Մովսէս Տէր Գալուստեան»

«Ապրող Հերոսներ» Մատենաշար - թիւ 5

Հեղինակ՝ Փրոֆ. Աշոտ Ներսիսեան

2011 Երեւան, 242 Էջ

Աշխատութիւնը նուիրուած է՝ Մուսա Լերան Հերոսամարտի զինուորական ղեկավար, հայկական լէգեոնի սպայ, Մուսա Լերան գաւառապետ, Սուրիոյ եւ Լիբանանի Խորհրդարաններու երկարամեայ երեսփոխան, Հ.Յ.Դ. բիւրոյի երկարամեայ անդամ, քաղաքական-ազգային եւ պետական գործիչ ու Այնճարի հիմնադիր՝ ազգային հերոս Մովսէս Տէր Գալուստեանի կեանքին եւ գործին:

Մուսա Լերան Ողջոյն

Հեղինակ՝ Պօղոս Արմենակ Լագիսեան

2005 Լոս Անճելըս, 507 Էջ

Մուսալեռցիներու բնակավայրին, կենցաղին, աւանդութիւններուն եւ ժողովրդային կարգ մը դէմքերու նուիրուած գրական հատոր: Հեղինակը կը վերականգնէ իր յիշողութիւնները Մուսա Լերան շրջանի մասին՝ գրական կենդանի ոճով եւ պատկերաւոր ներկայացումով:

Մուսա Լերան Հերոսամարտը

Հրատարակութիւն՝ Մուսալեռ-Այնճարի հիմնադրութեան 65-ամեակի կեդրոնական մարմնի

Հեղինակ՝ Յովհաննէս Գ. Պուրսալեան

2004 Այնճար, 104 Էջ

Պատմական աշխատասիրութիւն Մուսա Լերան Հերոսամարտին նուիրուած: Կը ներկայացուի Հեղինակի ականատեսի եւ մասնակցողի վկայութիւնները Հերոսամարտի մասին:

Մուսա Լերան Տոհմիկ Օր

Հրատարակութիւն՝ Թորոնթոյի Հ.Օ.Մ. -ի «Ռուբինա» մասնաճիւղի Մուսա Լերան տոհմիկ օրուայ յանձնախումբի

1999 Թորոնթոյ, 40 Էջ

Պրոշիւր Մուսա Լերան տոհմիկ օրուայ առիթով լոյս տեսած՝ նուիրուած հերոսամարտին, Փոր Սայիտի վրանաքաղաքին, բարբառին, աւանդութիւններուն, արհեստներուն եւ ժողովրդային երգ ու պարին:

Մուսա Լերան Հայերի Փրկութիւնը

Հրատարակութիւն՝ Հայաստանի Մուսալեռ Հայրենակցական Միութեան

Հեղինակ՝ Շառլ-Տիրան Թէքէեան

2002 Երեւան, 80 Էջ

Գիրքը կը ներկայացնէ ծովային սպայ Շառլ-Տիրան Թէքէեանի յուշերը՝ մուսալեռցիներու Ֆրանսական նաւերով փրկութեան, Հայկական Լէգեոնի կազմութեան եւ Արարայի ճակատամարտի մասին:

«The Industries in Armenian Musa Dagh During the 1920s-1930s»

Հայկազեան Հայագիտական Հանդէս

Հեղինակ՝ դոկտ. Վահրամ Շամմասեան

2009 Պէյրութ, 23 Էջ

Մուսալեռցիներու արհեստներուն նուիրուած գիտական ուսումնասիրութիւն:

«The Socioeconomic life of Musa Dagh Armenian Migrants in the Middle East During the 1920s-1930s»

Հայկազեան Հայագիտական Հանդէս

Հեղինակ՝ դոկտ. Վահրամ Շամմասեան

2010 Պէյրութ, 25 Էջ

Մուսալեռցիներուն ընկերային եւ տնտեսական կեանքին նուիրուած գիտական ուսումնասիրութիւն:

«Armenian Musa Dagh as a Summer Resort in the Sanjak of Alexandretta During the 1920s-1930s»

Հայկազեան Հայագիտական Հանդէս

Հեղինակ՝ դոկտ. Վահրամ Շամմասեան

2008 Պէյրութ, 23 Էջ

Գիտական ուսումնասիրութիւն որ կը ներկայացնէ Մուսա Լերան հայկական գիւղերը որպէս կարեւոր ամառանոց Սանճաքի շրջանին համար:

«Musa Dagh and My Personal Memories»

Հեղինակ՝ Յարութիւն Պօյաճեան

1981 Նիու Ճըրսի, 135 Էջ

Հեղինակը կը ներկայացնէ իր յուշերը՝ բաժին մը կը վերաբերի Մուսա Լերան եւ Երուսաղէմի:

Ցամքած Աղբիւրը Նորէն կը Բխի

Հեղինակ՝ Յակոբ Չոլաքեան

1981 Հալէպ, 95 Էջ

Հեղինակը կը ներկայացնէ Սարգիս Գապաղեանի (Օղլում Պապուկ՝ առաջին գնդակ արձակողը թուրքերուն վրայ) պատմածները Մուսա Լերան Հերոսամարտի մասին:

Լեռ Փառապանծ

Հրատարակութիւն Մուսա Լերան Ուսումնասիրաց Միութեան

1960 Պէյրութ, 32 Էջ

Գրքոյկ նուիրուած Մուսա Լերան Հերոսամարտին:

Կենսագրութիւն

Հեղինակ՝ Մանուկ Ղազարեան

2005Երեւան, 68 Էջ

եղինակը կը ներկայացնէ իր կեանքի յուշերը, որուն մէկ կարեւոր բաժինը կ՛անդրադառնայ գաղթի մեկնած մուսալեռցիներու մասին:

Մուսա Լերան Հայկական Գաղթօճախը

Մուսա Լերան Հայկական Գաղթօճախը

1988 Պէյրութ, 190 Էջ

Պատմական Ուսումնասիրութիւն Մուսա Լերան ժողովուրդի ծագումին, պատմութեան եւ հերոսամարտի մասին: Փաստագրական հատոր բազմաթիւ աղբիւրներու վրայ հիմնուած:

Մուսա Լերան Գոյամարտը

Հեղինակ՝ դոկտ. Մարտիրոս Գուշագճեան

1967 Պէյրութ, 74 Էջ

Մուսա Լերան հերոսամարտի պատմութիւնը ներկայացնող գրքոյկ:

Էջեր Կեանքիս Գիրքէն

Հեղինակ՝ Մ. Լեռնցի (Յակոբ Ապաճեան) Խմբագիր՝ Պետիկ Հերկելեան

1986 Պէյրութ, 187 Էջ

Ինքնակենսագրութիւն ուր հեղինակը կը ներկայացնէ իր կեանքի ուղին՝ ծանրանալով Մուսա Լերան Հերոսամարտին վրայ: Հեղինակը հերոսամարտի մարտիկներէն է:

Մուսա Լեռ

Հրատարակութիւն՝ Հայաստանի Ազգագրութեան Պետական Թանգարանի

1988 Երեւան, 11 Էջ

Ամփոփ ներկայացում Մուսա Լերան հերոսամարտի պատմութեան:

Մուսա Տաղի Քառասուն Օրերը (եռահատոր)

Հրատարակութիւն Կիլիկիոյ Կաթողիկոսութեան Թարգ. Տոքթ. Բ. Փափազեան

Հեղինակ՝ Ֆրանց Վերֆէլ

1985 Անթիլիաս

Մուսա Լերան Հերոսամարտին նուիրուած դիւցազնավէպ:

Մուսա Լերան Քառասուն Օրը

Հրատարակութիւն Մուսա Լերան Հերոսամարտի 95-ամեակի եւ Այնճարի Հիմնադրութեան 70-ամեակի կեդրոնական մարմնի

Հեղինակ՝ Ֆրանց Վերֆէլ Թարգ. Պարոյր Միքայէլեան

2010 Պէյրութ, 892 Էջ

Մուսա Լերան Հերոսամարտին նուիրուած դիւցազնավէպ:

Մուսա Լերան Քառասուն Օրը

Հեղինակ՝ Ֆրանց Վերֆէլ Թարգ. Ճէյմս Ռենտըլ

Յառաջաբանը՝ Վարդան Գրիգորեանի

2012 Ամերիկա, 893 Էջ

Մուսա Լերան Հերոսամարտին նուիրուած դիւցազնավէպ:

Մովսէս Տէր Գալուստեան (Ա. Լէյլանի)

Հրատարակութիւն՝ Հ.Յ.Դ. «Կարմիր Լեռ» կոմիտէի դաստիարակչական մարմնի

Խմբագիր՝ Պօղոս Սնապեան

2004 Լիբանան, 148 Էջ

Հատորը նուիրուած է Մուսա լերան Հերոսամարտի զինուորական ղեկավար, հայկական լէգեոնի սպայ, Մուսա Լերան գաւառապետ, Սուրիոյ եւ Լիբանանի Խորհրդարաններու երկարամեայ երեսփոխան, Հ.Յ.Դ. բիւրոյի երկարամեայ անդամ, քաղաքական-ազգային եւ պետական գործիչ ու Այնճարի հիմնադիր՝ ազգային հերոս Մովսէս Տէր Գալուստեանի կեանքին եւ գործին:

Իմ Կեանքի Ուղին

Հեղինակ՝ Մովսէս Քհնյ. Ղազարեան

2004 Երեւան, 511 Էջ

Կենսագրական յուշագրութիւն Տէր Մովսէս Քհնյ. Ղազարեանի կեանքի տարբեր հանգրուաններու մասին: (Մուսալեռ-Այնճար-Հայաստան):

Հայրենաբնակ Մուսալեռցիների Ներկայացուցչական Կեդրոնական Յանձնաժողովի Գործունէութիւնը

Հեղինակ՝ Մովսէս Քհնյ. Ղազարեան

2002 Երեւան, 245 Էջ

Հատորը կը ներկայացնէ Հայաստանի Մուսա Լերան Հայրենակցական Միութեան Պատմութիւնը հիմնադրութենէն մինչեւ մեր օրերը:

Մարկոս Սնապեան

Հեղինակ՝ Պօղոս Սնապեան

32 էջ

Մուսա Լերան հերոսամարտի մարտիկներէն՝ Մարկոս Սնապեանի գործունէութեան նուիրուած գրքոյկ:

The Forty Days of Musa Dagh

Հեղինակ՝ Franz Werfel

1934 Նիւ Եորք, 680 Էջ

Մուսա Լերան Հերոսամարտին նուիրուած դիւցազնավէպ:

Առաջին Անգլերէն տպագրութիւնը:

The Life And Experiences of Rev. Harry H. Serian

Հեղինակ՝ Պատուելի Յարութիւն Նոխուտեան

1968 Պէյրութ, 100 Էջ

Պիթիասի մէջ ծառայող պատուելի Յարութիւն Նոխուտեանի յուշերը իր կեանքի կարեւոր հանգրուաններուն մասին:

Փոթորիկ եւ Փրկութիւն

Հեղինակ՝ Վերապատուելի Յովհաննէս Սարմազեան

1990 Պէյրութ, 78 Էջ

Մուսա Լերան հերոսամարտը բեմականացուած թատերգութիւն հինգ արարով:

Պատմութիւն Սուէտահայերու

Հրատարակութիւն՝ Մուսա Լերան Հերոսամարտի 95-ամեակի եւ Այնճարի Հիմնադրութեան 70-ամեակի Յոբելինական Մարմինի

Հեղինակ՝ Սերոբ Շերպեթճեան Խմբագիր՝ Եսայի Հաւաթեան

2010 Պէյրութ, 270 Էջ

Մուսալեռցիներու ծագումին, անցեալին, հերոսամարտին, Փոր Սայիտի վրանաքաղաքին եւ Մուսալեռցի տարբեր գերդաստաններուն նուիրուած պատմական ուսումնասիրութիւն՝ ականատեսի եւ կազմակերպողի վկայութիւններով:

Սուէտիոյ Ապստամբութիւնը

Հեղինակ՝ Յաբեթ Իսկէնտէրեան

1915 Գահիրէ, 48 Էջ

Մուսա Լերան Հերոսամարտին նուիրուած յուշագրութիւն: (Հեղինակը հերոսամարտի մարտիկներէն է եւ Գաբլան Տուզաղի ճակատի զինուորական պատասխանատու:)

Սուէտիայի Բարբառը

Հրատարակութիւն՝ Երեւանի Պետական Համալսարանի

Հեղինակ՝ Գաղթուհի Հաննէեան (Հանանեան)

1995 Երեւան, 206 Էջ

Լեզուաբանական ուսումնասիրութիւն Մուսա Լերան ժողովուրդի Խըտըր Պէկի խօսակցական բարբառին նուիրուած:

Մուսա Լերան Հայերը Ֆրանց Վերֆէլի Վէպին Մէջ

Հեղինակ՝ Կ. Պալճեան (Վազգէն Ա. Ամենայն Հայոց Կաթողիկոս)

1940 Պուքրէշ, 62 Էջ

Մուսալեռցի Կերպարին մասին վերլուծական փորձ հիմնուելով Ֆրանց Վերֆէլի «Մուսա Լերան Քառասուն Օրեր»-ը վէպին վրայ:

Երգարան «Իմ Մուսալեռ»

Հրատարակութիւն՝ Հայաստանի Մուսալեռ Հայրենակցական Միութեան

Խմբագիր՝ տոքթ. Կամօ Տէր Պետրոսեան

1994 Երեւան, 48 Էջ

Մուսա Լերան նուիրուած հայ անուանի բանաստեղծներու եւ երգահաններու երգերու հաւաքածոյ:

Յուշեր Պատմութեան Համար

Հեղինակ՝ Զօրա Իսկէնտէրեան

1974 Պէյրութ, 224 Էջ

Հեղինակին կեանքի յուշերը մեծ մասով կապուած Մուսալեռցիներու կեանքին հետ:

Հայ Ազգագրութիւն - Բանահիւսութիւն՝ Մուսա Լեռ

Հրատարակութիւն Հայկական ՍՍՀ Ակադեմիայի

Հեղինակ՝ Վերժինէ Սվազլեան

1984 Երեւան, 215 Էջ

Մուսա Լերան Ժողովուրդի ազգագրութեան եւ բանահիւսութեան նուիրուած հատոր:

Արարա

Հեղինակ՝ Սուրէն Պարթեւեան

1919 Իզմիր, 143 Էջ

Հայկական լէգեոնի նուիրուած փաստավաւերագրական հատոր, յատկապէս Արարայի ճակատամարտին անդրադարձող:

Մուսա Լերան Գրականութիւն

Խմբագիր՝ Գարեգին Պարսամեան

2012 Պոլիս, 40 Էջ

Գրքոյկ նուիրուած Մուսալեռցի գրողներու հրատարակուած Պոլսոյ Մխիթարեան վարժարանի տնօրէնութեան կողմէ 25 Մայիս 2012-ին կազմակերպուած երեկոյթին առիթով:

Գրադարան