«Մուսա Տաղի Քառասուն Օրերը»
Ֆրանց Վերֆել
Մեծ եւ փոքր ուժերուն դէմ փոքր ժողովուրդներուն ընծայուած մեծ մխիթարութիւն մը եղաւ Ֆրանց Վերֆելի «Մուսա Լերան քառասուն օրերը» վէպը եւ ճակատագրական վայրկեաններու ազդու դեր մը կատարեց հոգիները ամրացնելու արարքին մէջ:
Ֆ. Վերֆելի այս գործը թարգմանուեցաւ բազմաթիւ լեզուներու եւ աշխարհի ամէնէն շատ կարդացուած գիրքերէն մէկը կը համարուի այսօր:
Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներուն մէջ անիկա արժանացաւ քանի մը հրատարակութիւններու, վերջին անգամ 1962-ին լոյս տեսաւ Նիւ Եորքի մէջ: Վերի նկարը վերջին հրատարակութեան լուսանկարչական պատճէնն է:
Վերոյիշեալ հրատարակութեան մէջ տեղ տրուած է Ուիլիըմ Սարոյեանի կածիքին, որ իր շահեկանութեան համար կու տանք ստորեւ ու նոյնութեամբ:
«Բառերու եւ էջերու քանակով երկար վէպ է ասիկա, սակայն զարգացման արագութեամբ շատ կարճ կը թուի: Ընթերցումի ատեն կը կարծես, որ երբեք պիտի չվերջանայ եւ փաստօրէն չի վերջանար ալ: Այս գիրքէն ստացուած տպաւորութիւնները կը դպչին ընթերցողի սրտին ու մտքին, ինչպէս շատոնց մոռցուած եւ յանկարծ յիշուող փորձութիւն մը` բոլոր անոնց կեանքի պատմութեան մէջ, որոնք ժամանակ մը ապրած են երկրի վրայ եւ դեռ կերպով մը կ՛ապրին: Վէպը գրուած է այն բանականութեամբ, որ անխուսափելի կը դարձնէ գրելու արուեստն ու կեանքը: Եւ, վերջապէս, ասիկա ժամանակակից վէպ է` կեանքի շունչով, միսով, արիւնով ու ոսկորով եւ ոգիով լեցուն»:
